Omdat je nooit weet wanneer je het nodig gaat hebben

De Dierenbandiet

In dit spel probeert iedereen de eenhoorn te vinden en vervolgens uit de stad te smokkelen. Men begint met slechts een paar konijnen in de hand en moet door slim kopen/verkopen meer waardevolle diersoorten verkrijgen.

Klinkt simpel, maar nu komt het echte werk: tussen de spelers worden geheime smokkelstapels heen en weer geschoven.

Je moet goed nadenken welke kaarten je bij de stapels legt en welke je in de hand houdt. Dat niet alleen: je moet ook opletten dat niet iemand anders plotseling jouw smokkelstapel met de eenhoorn ontvangt! Kortom: veel nadenken, een beetje geluk, en een hoop schattige dieren.

Het spel is voor 3-6 spelers. Het heeft slechts 34 kaarten en duurt (in de meeste gevallen) slechts 20 minuten.

Waar kan ik downloaden?

Bezoek de officiële pagina: The Animal Bandit (Pandaqi Games)

Zoals gewoonlijk: print het, knip het, en spelen maar!

Opmerkingen

Het spel werkt goed! Ik vind de onderliggende mechaniek (van het smokkelen) leuk en vernieuwend, maar ik denk wel dat het veel beter zou kunnen. Nu gebeurt het heel soms dat het spel stilvalt omdat niemand écht vooruit kan. Of dat iemand na een goed plan lijkt te winnen … om vervolgens door puur (on)geluk toch de winst aan iemand anders te geven. (Of diegene gaat over de handlimiet heen, waardoor hij weer terug bij af is.)

Zoals altijd: de spelregels staan natuurlijk niet vast. Dat is het fijne van dit soort print-n-play spellen: als ik merk dat het beter kan, kan ik de spelregels direct updaten. Als jij het spel speelt, en zelf betere dingen bedenkt, laat het dan vooral weten!

Eindelijk mooie spelregels!

Dit was de eerste keer dat ik mijn spelregels in Adobe InDesign maakte. (InDesign is de industriestandaard voor zo’n beetje alle printmedia.) Mijn eerste spelregels waren altijd in Word. Toen werd ik iets professioneler en gebruikte ik Adobe Illustrator om veel plaatjes te maken en alles mooi samen te voegen. Dit was de logische volgende stap!

Ik kan met zekerheid zeggen: dit zijn veruit mijn mooiste spelregels tot nog toe

Ik heb veel geleerd over zowel InDesign als hoe je mooie, duidelijke spelregels maakt. Dit spel was het ideale proefkonijn. (Ik schreef eerst “testvarken”. Geen idee waar ik dat vandaan had.) Het is een heel klein spel met nauwelijks “artwork”, dus voor de spelregels kon ik niet wegkomen met versiersels toevoegen en hopen dat het goed komt. Ik moest de regels en het visuele thema van de grond af opbouwen en de plaatjes die ik had maximaal gebruiken.

Opmerking: in de vorige software die ik gebruikte kun je héél snel tekeningen en logo’s/icoontjes maken. Daardoor raakten mijn vorige spelregels overvol met “visuele ornamenten”, zonder dat ze in de basis echt heel goed waren. Daarnaast is Illustrator gemaakt voor plaatjes en niet voor tekst, wat onhandig is bij het schrijven van spelregels. Spelregels die gemaakt zijn in Illustrator kun je bijvoorbeeld niet naderhand groter maken, of veranderen, of wat dan ook. Het staat allemaal vast als “plaatje”. Bij InDesign kan dat wel (en makkelijk ook)!

Oefenpotjes 1-4

(Ik ben vergeten met welke versie deze potjes waren. In ieder geval een hele vroege versie – denk aan 1.1 of 1.2)

Na enkele tests en revisies denk ik dat de “bottleneck” in het spel ligt bij de eigenschappen van de kaarten. Het zijn er teveel en ze kloppen niet helemaal met de rest van het spel. Ik heb enkele eigenschappen weggehaald en/of versimpeld voor de laatste versie van de spelregels.

Oefenpotjes 5-9

Deze potjes waren met versie 2.2.

Het is fijn om zoveel oefenpotjes te hebben, want dan pas komen vaak de grote problemen van een spel aan het licht. De eerste paar potjes leek het spel namelijk prima te werken, maar dat was gewoon toeval (en beginnersenthousiasme, wat een draak van een woord is).

Drie grote problemen werden duidelijk:

  • Er zijn te veel stappen in iemands beurt. Daarbij is het verschil tussen inspectie en smokkelstapels doorgeven enorm verwarrend. Zelfs ik – de bedenker van het hele mechanisme – deed het soms precies fout.
  • De kaartenlimiet is te laag. Daardoor kun je eigenlijk nauwelijks iets opbouwen tijdens het spel. Het voelt vaak alsof je stilstaat en het is zelfs frustrerend hoe je soms niks kan doen.
  • De smokkelstapels worden te weinig gebruikt, terwijl dat het belangrijkste (en meest vernieuwende) onderdeel van het spel is. Nu is het gewoon té kostbaar om er een kaart in te leggen. Het is nog kostbaarder om hem daarna weer op te pakken.

Ik wilde proberen om al deze problemen met dezelfde mechaniek op te lossen. Dat is véél beter dan uitzonderingen en extra regeltjes verzinnen voor elk probleem op zich. Na veel denkwerk heb ik het gevonden!

Opmerking: er waren ook heel veel andere foutjes in de huidige spelregels, maar die waren klein en snel op te lossen. Zo kon het gebeuren dat de markt nooit verversde en zodoende het spel compleet stillegde. Nu niet meer!

Een grote update

Op dit moment is de kern van het spel als volgt:

Tijdens je beurt mag je 2 acties doen. Mogelijke acties zijn:

  • Iets kopen van de markt
  • Iets verkopen aan de markt
  • Een dier vrijlaten ( = als actiekaart spelen)

Als je langs de markt bent geweest, wordt je geïnspecteerd. Je moet één kaart geven aan de speler die jou inspecteert.

Als laatste mag je nog één kaart in de smokkelstapel voor je leggen.

Op zich is dit niet héél moeilijk te begrijpen, maar het is gewoon niet leuk genoeg. Je moet relatief veel stappen onthouden en uitvoeren, vergeleken met hoeveel je daadwerkelijk kunt in je beurt.

Ik wil de kern daarom veranderen naar een reeks simpele vragen. (Dit is ook een experiment om te kijken of deze manier van spelregels schrijven makkelijk en duidelijk is.)

  • Wil je jouw smokkelstapel oppakken?
    • Ja? Dan mag je gratis de smokkelstapel in handen nemen, zonder deze aan anderen te laten zien.
    • Nee? Als je de smokkelstapel niet oppakt, mag je twee fiches omwisselen.
  • Wil je iemand omkopen?
    • Ja? Betaal X (zelf gekozen) kaarten aan de speler die jou inspecteert. Als diegene jouw bod accepteert, heb je een succesvolle omkoping gedaan. (Zo niet, gebeurt er niks en krijg je de kaarten terug.)
    • Nee? Niks bijzonders.
  • Wil je iets kopen van de markt?
    • Ja? Dan mag je iets kopen van de markt.
    • Nee? Dan mag je een dier vrijlaten.
  • Wil je iets verkopen aan de markt?
    • Ja? Dan mag je iets verkopen aan de markt. Als je NIET hebt omgekocht, moet je de kaarten die je trekt aan de andere spelers laten zien. Als je WEL hebt omgekocht, hoeft dat niet.
    • Nee? Dan mag je een dier vrijlaten.
  • Wil je kaarten uit je hand in je smokkelstapel leggen?
    • Ja? Dan mag je zoveel kaarten als je wilt (gedekt) in de stapel leggen.
    • Nee? Niks bijzonders.
  • Pas nu de handlimiet toe.
  • Als je vandaag iemand hebt omgekocht, mag je één extra geheime kaart trekken.
  • Schuif alle smokkelstapels door.

Dit lijkt juist ingewikkelder, maar bedenk wel dat hierboven praktisch het hele spel is uitgelegd. Alle andere regeltjes, zoals de lijst van “doorgeefregels”, kunnen weg.

Belangrijk verschil: bij het vrijlaten van een dier leg je de kaart niet op de aflegstapel, maar bovenop je smokkelstapel. Op die manier worden smokkelstapels snel aangevuld én gaan kaarten niet te snel uit het spel.

Belangrijk verschil: de actie van het fiches omwisselen had ik eerst aan de konijnenkaart gegeven. Dit werkte niet echt. Je gebruikt de konijnen veel liever om duurdere kaarten te krijgen. Daarnaast zijn er konijnen in overvloed, dus is het makkelijk voor iemand om twee fiches om te wisselen, die de beurt daarna meteen weer worden teruggewisseld.

Belangrijk verschil: je mag nu dus elke ronde gratis de smokkelstapel oppakken. De “winconditie” verandert daardoor een beetje. Je wint het spel als je de smokkelstapel opendraait en de eenhoorn onthult door middel van een actiekaart (de dierenbandiet of de draak). Als je de smokkelstapel aan het begin van je beurt “gratis” oppakt, laat je hem niet aan anderen zien, en win je dus ook niet als de eenhoorn erin zit.

Hiervoor moet wel één extra regel duidelijk worden toegevoegd: de eenhoorn is géén actiekaart en kan niet worden vrijgelaten :p (Anders kan iemand eerst de eenhoorn in z’n smokkelstapel gooien en hem meteen daarna alweer onthullen. Deze regel gold al, maar het lijkt me goed om het nu heel duidelijk in de spelregels te zetten.)

Waarom deze veranderingen?

Ik wil dat spelers van elkaar kunnen ontdekken welke kaarten ze in hun hand of smokkelstapel hebben, maar tegelijkertijd moet iedereen een geheime set kaarten op kunnen bouwen. (Als alle informatie open is en iedereen elkaars smokkelstapels kan oppakken, hoe kun je dan ooit beter worden dan de rest van de spelers en winnen?)

In de originele spelregels, als je iets verkocht aan de markt, trok je gedekt kaarten van de trekstapel. Niemand wist wat je had gepakt. Voor hetzelfde geld had je de dierenbandiet en ging je volgende beurt winnen. Dat vond ik stom. Daardoor werd het spel te veel afhankelijk van geluk en te weinig van strategie en vaardigheid.

Daarom wil ik dat alle informatie openbaar is, maar dat spelers zelf moeite kunnen doen om enkele dingen geheim te houden. Ze kunnen iemand anders omkopen, om zodoende kaarten gedekt te trekken én een extra geheime kaart te krijgen aan het einde van de beurt.

Als iemand succesvol omkoopt, heeft diegene dus een paar kaarten waarvan niemand weet wat ze zijn. (En die persoon kan tijdelijk over de handlimiet heen.) Maar, omkopen is lastig!

Op diezelfde manier wil ik dat mensen een afweging maken voordat ze iets kopen of verkopen. In mijn huidige testpotjes werd vaak maar gewoon wat gekocht/verkocht zonder een plan te hebben. Nu moet je wel een plan hebben, want als je naar de markt gaat, kun je geen dier meer vrijlaten.

Als laatste is het idee van “omkopen” iets wat goed past bij het thema (dieren smokkelen) en de rest van het spel (bluffen en stapels naar elkaar doorschuiven). Het leek me gewoon een geweldige toevoeging.

Binnenkort zal ik de veranderingen testen en dan weten we het zeker! (Ik vind de veranderingen dermate ingrijpend dat ik de volgende spelregels versie 3.0 ga noemen, denk ik.)

UDPATE: Versie 3.0 staat nu op Dropbox (de “dropdoos” :p). De spelregels hebben nog steeds evenveel pagina’s, maar er staat gemiddeld minder tekst op elke pagina, omdat er meer kopjes zijn en meer witruimte is. Dus de spelregels zijn hopelijk nog simpeler en leesbaarder geworden!

Hier stopt het

Inmiddels heb ik een hele website opgericht voor al mijn spellen, omdat ze veel te groot en professioneel werden voor dit blog. Bovenal is die website in het Engels en specifiek ingericht om mooie plaatjes te laten zien, elk spel een eigen “thema” te geven, en een mooie grote Download knop die je altijd naar de bestanden leidt.

Dus daar kan je vanaf nu altijd de laatste versie van dit spel vinden en de link naar de bestanden!